ABD, Suriye'nin yeni liderliğinin, ülkede yıllardır süren iç savaşta yer alan yabancı cihatçıların ulusal orduya entegre edilmesi planını onayladı. Başkan Donald Trump’ın Suriye özel temsilcisi Thomas Barrack, bu adımın, savaşçıların radikal gruplara katılmasını engellemek için daha az riskli bir seçenek olduğunu belirtti.
Barrack, Reuters’a yaptığı açıklamada, "Bu savaşçıların çoğu Suriye’nin yeni yönetimine oldukça sadık. Onları devlet projesine dahil etmek, dışlamak yerine daha güvenli bir yol." ifadelerini kullandı. Plan, özellikle Çin’den ve komşu ülkelerden gelen Uygur savaşçıların yanı sıra Suriyeli askerlerin yer alacağı yeni bir askeri birimin kurulmasını içeriyor.
Yabancı savaşçılar ve ABD'nin yeni yaklaşımı
Suriye'nin yeni yönetimi, yabancı savaşçıların orduya entegre edilmesinin, onları radikal gruplardan uzak tutmak için daha etkili bir yöntem olduğunu savunuyor. Bu savaşçıların birçoğu, Suriye'deki 13 yıllık iç savaş sırasında Hayat Tahrir el-Şam (HTŞ) gibi gruplarda savaşmış ve bağlılıklarını kanıtlamış kişilerden oluşuyor. Suriye Savunma Bakanlığı’na yakın kaynaklar, bu savaşçıların ideolojik olarak "filtrelendiğini" ve Suriye’ye sadakatlerinin test edildiğini belirtti.
ABD’nin bu konudaki tutumu, Trump’ın geçtiğimiz ay Orta Doğu turu sırasında değişti. Trump, Suriye’nin geçici lideri Ahmed Şara ile Riyad’da bir araya gelmiş ve Suriye’ye yönelik yaptırımları kaldırma kararı almıştı. Bu görüşme sonrası ABD, yabancı savaşçıların orduya alınması konusundaki itirazlarını geri çekti.
Çin ve Uygur savaşçılar
Suriye’deki yabancı savaşçıların önemli bir kısmını, Çin’in terör örgütü olarak tanımladığı Türkistan İslam Partisi (TIP) üyeleri olan Uygur savaşçılar oluşturuyor. Çin, bu grubun Suriye’deki etkisinin sınırlandırılmasını talep etmişti. TIP’in siyasi yetkililerinden Osman Bughra, yaptığı yazılı açıklamada, grubun resmen dağıldığını ve Suriye Savunma Bakanlığı’nın kontrolüne geçtiğini belirtti. Bughra, "Grup şu anda tamamen ulusal politikaya bağlı olarak faaliyet göstermekte ve dış unsurlarla hiçbir bağlantısı bulunmamaktadır." dedi.
Batı'nın endişeleri ve yeni yönetim
Aralık ayında HTŞ’nin eski lider kadrosundan bazı yabancı savaşçıların üst düzey askeri görevlere atanması, Batılı ülkelerde endişe yaratmıştı. Ancak Şara yönetimi, bu savaşçıların Suriye’ye olan sadakatlerini öne sürerek Batı’nın taleplerine direnç gösterdi. Şaraa, yabancı savaşçılara ve ailelerine Suriye vatandaşlığı verilmesinin de gündemde olduğunu ifade etti.
Uzman görüşü
Cihatçı gruplar üzerine çalışan Şam merkezli uzman Abbas Şerife, bu savaşçıların orduya dahil edilmesinin, onları IŞİD veya diğer radikal grupların etkisine girmekten koruyabileceğini belirtti. Şerife, "Eğer bu insanları dışlarsanız, IŞİD gibi radikal grupların avı haline gelirler." dedi.
